Genel Başkanımız Abdurrahman Kaan, "Dijitalleşme süreci, iyi değerlendirildiği takdirde birçok avantajı da beraberinde getirecektir. Bilhassa KOBİ’lerimizin dijitalleşmeye yönelik ilgi ve iştahlarının artması durumunda, üretimde ciddi bir verimlilik artışı sağlanacaktır." dedi.

Kaan, MÜSİAD'ın hazırladığı "Dijital Dönüşümün İş Süreçlerine Etkileri" raporu ile ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, pandemi süreci ile tüm dünyada yaşanan krizin, orta ve uzun vadede fırsata çevrilebilmesi adına yoğun bir çalışma yürüttüklerini belirtti.

Pandemi süreci ile birlikte, sanayide millileşme ve dijital dönüşüm kavramlarının iyice önem kazandığını ifade eden Genel Başkan Kaan, "Bizler öncelikle salgın sürecinin sanayide millileşmenin önemini bir kez daha gösterdiğine inanıyoruz. Zira sadece hizmetler sektörüne dayanan ekonomilerin doğal olarak bu süreçte çok daha ağır hasar aldığını, ülkemizin ise mevcut sanayi kapasitesiyle diğer ülkelerden olumlu bir şekilde ayrıştığını görüyoruz. Bu kapsamda; esnek üretim kapasitemiz ve büyük piyasalara yakınlığımız sayesinde, çevre ülkelerle kıyaslandığında, Türkiye’nin büyük bir üretim üssü olmaya aday olduğunu ifade edebiliriz." şeklinde konuştu.

"Hem pozitif hem de maalesef negatif anlamda ayrışan sektörler olacak"

Pandemi sürecinin hem pozitif hem de maalesef negatif anlamda ayrışan sektörleri olacağını belirten Kaan, şöyle konuştu:

"İlk bakışta; tıbbi malzeme ve hizmetler, gıda üretimi ve perakende, bilgi ve iletişim teknolojileri ve e-ticaret sektörü için büyük avantaj sağlama potansiyeli taşıdığını söyleyebiliriz. Salgın sürecinden en olumsuz etkilenecek sektörlerin ise; turizm ve konaklama, her türlü hava-deniz-kara taşımacılığı, fuarcılık, eğlence, otomotiv ve inşaat sektörleri olacağını tahmin edebiliriz. Ancak bundan sonraki süreçte, sektör ayrımı olmaksızın bütün işletmelerin sanal çalışma ve iletişimi destekleyen araçlara verdikleri önem ve yatırımlar da hızlı bir şekilde artış kaydedecektir. Zira salgın sürecinin küresel düzeyde istihdam piyasalarını derinden etkileyeceği, neredeyse bütün ülkelerde işsizlik oranının ciddi bir sıçrama yapacağı tahmin edilmektedir. Küresel ekonominin yakın geleceğine yönelik ortaya koyulan projeksiyonlar, birçok ülke için yüzde 20’lere varan işsizlik oranının söz konusu olacağına işaret etmektedir."

 "Dijitalleşme süreci, birçok avantajı da beraberinde getirecektir"

İşgücünde sürekliliğin sağlanması adına, dijitalleşmeye olan ilginin artacağını vurgalayan Kaan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Dijitalleşme süreci, iyi değerlendirildiği takdirde birçok avantajı da beraberinde getirecektir. Bilhassa KOBİ’lerimizin dijitalleşmeye yönelik ilgi ve iştahlarının artması durumunda, üretimde ciddi bir verimlilik artışı sağlanacaktır. Yine bu kapsamda, çok kârlı ve yüksek hacimli bir iş kolu olan e-ihracat da önemli bir potansiyel barındırmaktadır. Bu nedenle; dinamik nüfusumuz ve iş yapabilme becerilerimiz sayesinde, bu dönüşümün gereklerini doğru okuyarak hareket etmemiz elzemdir."

Bu anlayış doğrultusunda, dijitalleşme atılımına destek olmak adına Dijital Dönüşüm ile KOBİ Geliştirme ve Markalaşma Komiteleri oluşturduklarını kaydeden Kaan, "İç piyasada reel sektör ve tüketicilerimiz için sunulan ve sunulacak olan ilave destekler, dış piyasada ise oluşacak muhtemel fırsat ortamlarının iyi değerlendirilmesi neticesinde; ülke olarak pandemi sürecini en az hasarla kapatacağımıza inanıyoruz. Bu vesile ile MÜSİAD ile AGS Global Araştırma iş birliğinde hazırlanan “Dijital Dönüşümün İş Süreçlerine Etkisi” araştırmamızın, geleceğe ışık tutmasını ve tüm sektörler tarafından istifade edilmesini temenni ediyorum." açıklamasında bulundu. 

Yüzde 91,9 dijital altyapı süreçlerini tamamlayacak

MÜSİAD KOBİ Geliştirme & Markalaşma Komite Başkanı ve AGS Global Kurucu Ortağı Abdülkadir Sıcakyüz ise rapora ilişkin değerlendirmesinde şu noktalara dikkati çekti:

"MÜSİAD ve AGS GLOBAL işbirliğinde hazırlamış olduğumuz bu rapor kapsamında 25 farklı sektörden 340 iş dünyası temsilcisinin katılımı ile geniş katılımlı bir araştırma gerçekleştirdik. Rapora göre, firmaların yüzde 70,8’i yakın zamanda iş süreçlerini etkileyecek bir dijital dönüşüm dalgası bekliyor. Kovid-19 süreci ile birlikte hemen hemen tüm sektörlerde hızlı bir djital dönüşüm beklentisi oluştuğunu ve bu konuda hazırlıklara başlandığını görmekteyiz. Araştırmaya katılan iş dünyası temsilcilerinin yüzde 91,9’luk çok büyük bir kısmı kısa ve orta vadede dijital altyapı süreçlerini tamamlayacaklarını belirtti. Araştırmaya katılan firmaların yüzde 57,4’ü yapay zekanın hayatımıza girmesini, olumlu ve kolaylaştırıcı bir unsur olarak görürken, yüzde 41,8’i ise kolaylaştırıcı olacağını ancak endişe duyduğunu ifade etmektedir. Araştırmaya katılan firmaların yüzde 42,4’ü bütçe yetersizliğinin dijital dönüşüm süreçlerini yavaşlatan ilk unsur olduğunu belirtmektedir. İnsan kaynağı yetersizliği (yüzde 40), hangi teknolojilere ihtiyaç duyulduğunun bilinmemesi (yüzde 23,8) ve belirli bir stratejik yol haritasının olmaması (yüzde 23,8) diğer önemli başlıklar olarak karşımıza çıkıyor."

10 yıl içinde rezerv para birimi kripto paralar olacak

Araştırmada kripto paralarla ilgili öne çıkan başlıkları da aktaran Sıcakyüz, "Araştırmaya katılan firma temsilcilerinin yüzde 46,9’unun önümüzdeki 10 yıl çerisinde dünyada rezerv para biriminin 'kripto paralar' olacağını söylüyor. Altını rezerv para olarak görenlerin oranı ise yüzde 33,9’dur. Rapordan süzülenlerde bir kez daha göreceğiz ki; daha güçlü bir ekonomik model için dijitalleşmenin özendirilmesi, gerekli destek ve teşvik sistemlerinin yeniden ele alınması, eğitimin tüm aşamalarında dijital yetkinliklerin artırılmasına dayalı bir perspektif ile hareket edilmesi ve yerli-milli üretim ve hizmetleri güçlendirecek dijital altyapılara daha fazla destek verilmesi gerekmektedir." diye konuştu.

 "Yapay zeka ekonomisinin 2030 yılındaki büyüklüğü 15.7 trilyon dolar olacak"

MÜSİAD Dijital Dönüşüm Komitesi Başkanı ve Teknopalas A.Ş. Kurucu Yönetim Kurulu Üyesi Fahrettin Oylum, yapay zeka, 5G ve nesnelerin interneti gibi teknolojilerin temel olarak tüm sektörlerde oluşturduğu dönüştürücü etki çarpanının, iş dünyası için riskleri ve fırsatları çıkardığını aktardı. Oylum şöyle devam etti:

Geleneksel ekonomide faaliyet gösteren aktörlerin günümüzde en büyük endişelerinden biri, ortaya çıkacak yenilikçi bir ürün ile ortaya çıkan bir girişimciye karşı, yıllarca verdikleri mücadele sonucu elde ettikleri kazanımlarını kaybetmek. Perakende, medya, eğitim gibi sektörlerde bu etkiyi net bir şekilde gören iş dünyası, dijital dönüşümün dışında kalmadan bu trene binmenin yöntemleri üzerine düşünüyor.

Sadece yapay zeka ekonomisinin 2030 yılına kadar oluşturacağı ekonominin boyutunun 15.7 trilyon dolar olacağı ön görülüyor. 3 trilyon dolarlık bir blokzincir ekonomik büyüklüğü, 500 milyar dolarlık bir nesnelerin interneti teknolojileri büyüklüğü ve diğer dönüştürücü teknolojileri ele aldığımızda bu rakam 20 trilyon dolarlık bir rakamın üzerine çıkıyor. 133 trilyon dolarlık bugünkü dünya ekonomisinin büyüklüğüne baktığımızda, bu teknolojilerde söz sahibi olacak ülkelerin önümüzdeki 100 yılın yeni dünya liderleri olacağını varsayabiliriz. 5G teknolojisi ile elde edilecek veri iletişim hızı ve hayatın her alanında yer edinecek olan nesnelerin interneti cihazlarından elde edilecek verilerin büyüklüğü yapay zekâ şirketlerini beslerken tüm bu teknolojiler üzerine sektör dinamiklerini derinden sarsacak yeni şirketler, geleneksel ekonomide mücadele etme konusunda taviz vermeyen şirketlere pek fazla şans tanımayacaklar. Ya da bu değişimi bizzat kullanıcılar yapmış olacak."

Günümüzde var olan birçok sektörün liderliğinin, önümüzdeki dönemlerde yapay zeka teknolojisini o sektörde en iyi şekilde kullanan şirketlere devredileceğini vurgulayan Oylum, "Burada asıl dikkat edilmesi gereken nokta ise, bu yıkıcı etkiyi oluşturan şirketlerin geleneksel ekonomi modelini tercih eden şirketlerden değil, aksine o sektör ile ilgili dönüştürücü fikirlere sahip start-uplardan karşımıza çıkacağı gerçeğidir." dedi.

Hizmet, sağlık ve lojistik yapay zekadan en çok etkilenecek sektörler

Yapay zekanın etkileyeceği sektörlere değinen Oylum, "Hizmet, sağlık, lojistik gibi sektörlerin bu dönüşüm sürecinden en hızlı etkilenecek sektörler olduğunu söyleyebiliriz." şeklinde konuştu. Oylum şunları söyledi:

"Raporda elde edilen verileri incelediğimizde de bu sektör temsilcilerinin işlerini daha az insan gücü ile yani dijital iş gücü ile yönetebilecekleri tespitini görüyoruz. Ancak, bu durum diğer sektörlerin bu dönüşüm sürecinden etkilenmeyeceği anlamına gelmiyor. Dijital dönüşümün en önemli aktörleri mikroişlemcilerin hızları ve hızlarında elde edilen üssel artış. Bu durum, dönüşümün etki sürecine de doğru orantılı olarak etki ediyor. Bu kadar hızlı gerçekleşen bir dönüşüm sürecinde, tüm sektörlerin mevcut durumlarını gözden geçirerek ivedilikle dijital dönüşüm süreçlerini belirlemelerinde fayda olacağını düşünüyoruz. Aynı şekilde, ilgili sektör temsilcilerinin faaliyet gösterdikleri STK’lar, meslek odaları, ticaret ve sanayi odalarının da üyelerine bu konuda destek olacak yeni mekanizmalar oluşturmaları, bu dönüşüm sürecinin daha az hasarla atlatılmasına katkı sağlayacaktır."

Türkiye'de dijitalleşme bağlamında yapılan çalışmaları değerlendiren Oylum, "Dijital Dönüşüm, bir süreç olarak tüm dünyada ele alınıyor. Dönüşüm süreci başladığı günden bu yana sanki hiç bitmeyecekmiş gibi daha da hızlanarak ve kendini yenileyerek devam eden bir süreç. Türkiye de bu dönüşümün sürekliliğinin farkında. Devletimiz yeni Cumhurbaşkanlığı sisteminde Dijital Dönüşüm Ofisi’ni kurarak bu konuya vermiş olduğu önemi ve konunun ne kadar kritik olduğunu göstermiş oldu." diye konuştu. Oylum sözlerini şöyle sürdürdü.

"Raporumuzdaki verilere göre katılımcıların yüzde70’e yakının dijital dönüşüm süreçlerinde en azından ilk adımı attıklarını görüyoruz. Ancak, bunu ileriye götürecek ve sürdürülebilir bir dönüşüm haline getirecek bir yapıya oturtmak için ihtiyaç duydukları yol haritasının oluşturulmasında desteğe ihtiyaçları olduğunu görüyoruz. Özellikle KOSGEB gibi kurumların bu süreçte destek mekanizmalarını bu yeni döneme göre şekillendirmeleri işletmelerin dönüşüm sürecine ciddi bir katkı sağlayacaktır. Aynı şekilde TOBB, bünyesinde oluşturulacak bir bütçe ile üyelerinin bu dijital dönüşüm süreçlerini yönetmelerine katkı sağlayabilir."

"Metal Yakalılar" çağı geliyor

Yapay zeka çağında iş dünyasındaki tanımlamaların da değişeceğine işaret eden Oylum, "Öncelikle yapay zekâyı da bir robot olarak görmemiz gerektiğini belirtmek isterim. Günümüzde nasıl çalışanlar mavi ve beyaz yakalı olarak sınıflandırılmışsa yeni iş gücü kaynakları olarak görebileceğimiz robotları 'Metal Yakalılar', yapay zekayı ise 'Sanal Yakalılar' olarak nitelendirebiliriz. Bu iki yeni sınıfın toplum üzerinde sosyolojik olarak bir dönüşümü de tetikleyeceği aşikar. Bunun bilinci ile Japonya’da başlatılan Toplum 5.0 kavramının ciddi bir şekilde ülkemizde de gündeme alınması gerektiğini düşünüyoruz. Dünyada yapay zekâ alanında en fazla yatırımı olan ülkenin, yine “ucuz insan gücüne dayalı ekonomi modeli” ile büyüyen Çin Halk Cumhuriyeti’nin olması bir tezat olarak görülebilir, ancak bu süreçte etkin rol almaması durumunda yaşayacağı toplumsal etkilerin farkında olan Çin, bu büyük yapay zekâ ekonomisinden aslan payını alarak zenginliği ülkesinde tutmayı amaçlıyor." şeklinde konuştu.

Türkiye'deki iş dünyasına dönük tavsiyelerde de bulunan Oylum, sözlerini şöyle sürdürdü:

Türkiye’deki iş dünyası olarak bu dönüşüm sürecine dahil olmak için karşımıza çıkan en etkin iki yoldan birincisi, sektörümüz ile alakalı ürünler geliştiren bilişim şirketleri ile "as a service" ekonomisi üzerine sektörümüze yönelik olarak yeni iş modelleri geliştirmek olmalıdır.

İkinci alternatif model olarak ise yine sektörümüze yönelik ürünler geliştiren girişimcilere sermayemiz, bilgi birikimiz ve bağlantılarımız ile ortak olmaktır. Bu şekilde hayata geçireceğimiz startup yatırımcılığı modeli ile hem mevcut işletmelerimizin dijital dönüşüm süreçlerine startupların hızlandırıcı etkisini dahil etmiş olacak, hem de yatırım yapmış olduğumuz girişimin büyümesi durumunda sektörde yeniden iyi bir pozisyon elde edebilme şansımızı arttırmış olacağız. Türkiye olarak yeni dönemde ithalata dayalı bir ekonomik büyüme modeli yerine imalat ve inovasyona dayalı bir büyüme modeli ile hareket ediyor olacağımızı görüyoruz. Devletin en yetkin isimlerinin çizdiği bu model içerisinde büyümek isteyen işletmelerimizin inovasyon ve üretim odaklı bir dijital dönüşüm planı yaparak işletmelerini dönüştürmesi, işletmelerinin geleceği için bugün atacakları en önemli adım olacaktır.

RAPORU İNCELEMEK İÇİN TIKLAYABİLİRSİNİZ