2021 yılı Haziran ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 0,9 puan azalarak 50,3 değerine gerilemiştir.

Söz konusu gerilemede hizmet sektörü endeksindeki artışın önceki aya göre 0,7 puan ivme kaybederek 50,4 seviyesine gerilemesi etkili olurken, sanayi sektörü endeksi ise önceki aya göre 0,5 puan artarak 50,1 seviyesine yükselmiştir.

Bu dönemde hizmet sektörü genelinde iş hacminin durgun görünümünün sürdürdüğü gözlenmektedir. Sanayi sektörü ise girdi alımlarındaki güçlü artışla birlikte Mayıs’taki azalışın ardından yeniden artış trendine girmiştir.

Bu gelişmeler neticesinde önceki aya göre 0,9 puan azalarak 50,3 seviyesine gerileyen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi referans değer üzerindeki seyrini sürdürerek pozitif bir görünüm arz etmiş, bununla birlikte endeksin artış hızındaki ivme kaybı Haziran ayında da devam etmiştir.

Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2021 yılı Haziran ayında, bir önceki aya göre 0,5 puan artarak 50,1 seviyesine yükselmiştir.

Girdi alımlarının önceki aya göre 8,9 puan birden artarak 63,1 seviyesine yükselmesi, sanayi sektörünün yeninden 50 referans değerinin üzerinde yer almasında belirleyici etken olmuştur.

Satın alımlardaki artışa karşın bu dönemde yeni siparişlerdeki düşüş devam etmiş ve önceki aya göre 3,1 puan azalan söz konusu alt endeks 45,5 seviyesine gerilemiştir.

Yeni siparişlerdeki zayıf görünüme paralel olarak sanayi sektörü genelinde üretim durgun seyretmiş ve üretim alt endeksi, önceki aya göre 4,1 puanlık artışa karşın, 43,8 seviyesinde gerçekleşmiştir.

Önceki aya göre 1,0 puan artmış olmasına karşın 47,3 seviyesinde gerçekleşen stoklar alt endeksi Haziran ayında firmaların mevcut stoklarını eritmeye yöneldiğine işaret etmektedir. Aynı dönemde 57,8 seviyesinde gerçekleşen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise firmaların mal ve hizmet tedarikinde herhangi bir sorun yaşanmadığını teyit etmektedir.

50,3 puanla referans değerinin üzerindeki seyrini bu dönemde de sürdüren istihdam alt endeksi, sanayi sektörü genelinde emek talebi artışının devam ettiğini göstermiş; bununla birlikte önceki aya göre gözlenen 9,7 puanlık azalış, Haziran ayında istihdamın artış hızının düştüğünü göstermektedir.

Bu gelişmeler neticesinde önceki aya göre 0,5 puan artarak yeniden eşik değerin üzerinde yer alan Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, Mayıs dönemindeki azalışının ardından sektörün yeniden ivme kazandığına işaret etmiştir.

Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi, 2021 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre 0,7 puan azalarak 50,4 seviyesine gerilemiştir.

Önceki aya göre 1,5 puan azalmasına karşın girdi alımlarındaki pozitif görünüm bu dönemde de sürmüş ve söz konusu alt endeks 62,2 seviyesinde gerçekleşmiştir.

0,1 puanlık artışla 44,3 seviyesinde gerçekleşen iş hacmi alt endeksi ise hizmet sektörü genelinde durgun görünümün sürdüğüne işaret etmektedir.

Nihai mal stokunda Mayıs döneminde başlayan azalış bu dönemde hızlanmış ve 6,9 gerileyen stoklar alt endeksi 39,6 seviyesine gerilemiştir. Önceki aya göre 5,1 puan azalarak 49,3 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise, bu dönemde firmaların mal ve hizmet tedariklerinde aksaklıklar gözlendiğine işaret etmektedir.

İstihdam alt endeksi ise 0,8 puan azalmasına karşın 50,3 seviyesinde gerçekleşmiş ve 50 referans değerinin üzerindeki seyrini Haziran ayında da sürdürmüştür.

Böylece 50,4 seviyesinde gerçekleşen Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi pozitif görünümünü bu dönemde de sürdürmüş, bununla birlikte sektör genelinde toparlanma hızının düşük olduğu gözlenmiştir.

YORUM:

Mayıs ayındaki 17 günlük “tam kapanma” süreciyle ekonomik aktivitede gözlenen ivme kaybı hizmet sektörü genelinde Haziran ayına da yansımış, sanayi sektöründe ise nispeten daha hızlı bir toparlanma kaydedilmiştir. Kısıtlama tedbirlerinin tamamen esnetileceği Temmuz ayı itibariyle ekonomik aktivitenin hızlı bir şekilde toparlanması beklenirken; söz konusu takvimde 15 Temmuz Demokrasi ve Millî Birlik Günü ve Kurban Bayramı sebebiyle ortaya çıkacak resmî tatiller, sanayi sektörü tarafında ekonomik aktivitedeki canlanmayı baskı altında tutacaktır. Bununla birlikte bu dönemde tatil ve turizm sezonunun açılacak olması ise hizmet sektörü genelinde hareketliliği hızlandıracaktır.