2021 yılı Nisan ayında mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, bir önceki aya göre 2,1 puan artarak 53,2 değerine yükselmiştir.
Endekste gözlenen bu artışta hizmet sektörü endeksinin önceki aya göre 2,4 puan artarak 53,0 seviyesine yükselmesi etkili olurken, sanayi sektörü endeksi de önceki aya göre 1,7 puan artarak 52,5 seviyesine yükselmiş ve Bileşik Endeksteki olumlu görünümü desteklemiştir.
Bu dönemde her iki sektör endeksinde gözlenen hızlanmada girdi alımlarındaki artışların sürmesi etkili olurken; bu artışlara karşın hizmet sektörüne ilişkin iş hacminin, sanayi sektörüne ilişkin ise üretimin durgun bir seyir izlediği gözlenmiştir.
Söz konusu gelişmeler neticesinde Nisan ayında 53,2 seviyesine yükselen mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, 50 referans değerinin üzerindeki seyrini üst üste 5’inci ayına taşımış ve reel sektördeki canlılığa işaret etmiştir.
Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, 2021 yılı Nisan ayında, bir önceki aya göre 1,7 puan artarak 52,5 seviyesine yükselmiştir.
Endekste gözlenen bu artışta girdi alımlarının önceki aya göre 8,6 puan birden artarak 62,0 seviyesine yükselmesi etkili olmuştur.
Girdi alımlarındaki hızlanmaya paralel olarak yeni siparişler de önceki aya göre 2,4 puan artış kaydetmiş, buna karşın söz konusu alt endeks 49,9 puanla referans değerin hemen altında gerçekleşmiştir.
Yeni siparişlerdeki durağan görüntüye uygun olarak sanayi sektörü genelinde üretim alt endeksi, önceki aya göre 3,0 puan gerileme kaydetmiş ve 49,7 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Bu dönemde sanayi sektörüne ilişkin nihai mal stoku alt endeksi 47,1 puanla referans değerinin altındaki seyrini sürdürmüş, tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise 53,8 puanla olumlu seyrine devam etmiştir.
Önceki aya göre 7,3 puan birden artış kaydederek 59,4 seviyesine yükselen istihdam alt endeksi ise, sanayi sektöründe emek talebinin toparlanma hızının artış kaydettiğini göstermektedir.
Böylece önceki aya göre 1,7 puan artış kaydederek 52,5 puanla referans değerin üzerinde seyreden Sanayi Sektörü SAMEKS Endeksi, sektör genelinde olumlu görünümün sürdüğüne işaret etmektedir.
Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi
Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Hizmet Sektörü Endeksi, 2021 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre 2,4 puan artarak 53,0 seviyesine yükselmiştir.
Hizmet sektöründe gözlenen bu ivmelenmede girdi alımlarının 4,2 puan artış kaydederek 64,2 seviyesine yükselmesi etkili olmuştur.
Satın alımlardaki güçlü seyrin sürmesine karşın sektör genelinde iş hacmi zayıf görüntüsünü Nisan ayında da sürdürmüş ve önceki aya göre 2,7 puan azalan söz konusu alt endeks 45,2 seviyesinde gerçekleşmiştir.
Önceki aya göre 1,2 puan artış kaydeden nihai mal stoku alt endeksi 51,7 puana yükselirken, tedarikçilerin teslimat süresi de 3,0 puanlık artışla 56,4 puana yükselerek olumu görünümünü sürdürmüştür.
Sektöre ilişkin istihdam alt endeksi ise 1,2 puan gerileme kaydetmiş olmasına karşın 53,4 seviyesinde yer almış ve önceki aya göre ivme kaybetmiş olsa da emek talebinin artış kaydetmeye devam ettiğine işaret etmiştir.
Bu gelişmeler neticesinde önceki aya göre 2,4 puan artarak 53,0 seviyesine yükselen Hizmet Sektörü SAMEKS Endeksi, 2020 yılının Kasım döneminde başlayan olumlu görünümünü 2021 yılının ikinci çeyreğinde de sürdürmüştür.
YORUM:
İlk çeyreğin tamamında 50 referans değeri üzerinde seyrederek ekonomik aktivitedeki canlılığa işaret eden SAMEKS, Nisan ayında da artışını sürdürerek reel sektöre yönelik olumlu görünümü desteklemeye devam etmiştir. Bu döneme ilişkin Reel Kesim Güven Endeksi ve İmalat Sanayi Kapasite Kullanımı verilerinde gözlenen artışlar da SAMEKS’in yukarı yönlü ivmesini teyit etmektedir. Buna karşın SAMEKS’in sanayi sektörüne yönelik üretim ve hizmet sektörüne yönelik iş hacmi alt endekslerinde gözlenen durgunluk, döviz kurundaki yüksek seyir ve pandemi koşullarının reel sektörü baskılamaya devam ettiğine işaret etmektedir. Girdi alımlarındaki artışların devam etmesi gelecek döneme ilişkin üretim hacmi, istihdam ve yeni siparişlere yönelik olumlu beklentilerin sürdüğünü gösterirken, 29 Nisan - 17 Mayıs tarihleri arasındaki “tam zamanlı sokağa çıkma kısıtlaması” uygulamasının ise Mayıs ayına ilişkin ekonomik aktiviteyi olumsuz etkilemesi beklenmektedir.